دبیرخانه سرآمدان
در مقطع کنونی مؤلفه‌های گفتمانی دولت جدید در حال شکل‌گیری و تکمیل است و البته اصول و مبانی سیاست خارجی جمهوری اسلامی که در اسناد بالادستی و نیز قول و فعل رهبران انقلاب اسلامی منعکس‌شده، به‌عنوان خطوط اصلی راهنما همچنان مبنای عمل دولت سیزدهم است.
در سه ماه گذشته مفاهیم و سیاست‌های پرتکرار مسئولان کشور در حوزه سیاست خارجی و در رأس آنها رئیس‌جمهور در سخنرانی‌ها و مواضع رسمی، حول محورهای زیر قابل‌شناسایی و دسته‌بندی است:
اول؛ متوازن‌سازی سیاست خارجی، مبتنی بر اصل نه شرقی نه غربی از مهمترین ایده‌های سیاست خارجی دولت سیزدهم است که از مهمترین ملزومات آن حفظ استقلال کشور در عین توجه و تأکید بر روابط با قدرت‌های شرق و غرب است. نفی غرب‌گرایی محض در روابط خارجی از ایده‌های کانونی دولت است که با توجه به آنکه انتقال قدرت در نظام بین‌الملل به شرق در حال انجام است، تعیین جایگاه جمهوری اسلامی ایران در مناسبات آینده جهانی با این قدرت‌ها یک اصل است.
در این راستا ورود به مناسبات راهبردی با این کشورها در جهت مهار غرب و توازن بخشی به سیاست خارجی کشور امری ضروری است. همچنین وابسته‌سازی این کشورها به ایران در حوزه‌های مزیتی جمهوری اسلامی، سیاستی راهبردی است که باید مورد تأکید قرار گیرد.
دوم؛ توجه به قدرت‌های نوظهور و ورود به پیمان‌های راهبردی با آنها و تکمیل فرایند همگرایی با مجموعه‌ها و سازمان‌های منطقه‌ای مورد اهتمام دولت است. از مصادیق جدی سیاست منطقه‌گرایی، توجه به کشورهای آسیایی، سازمانها و نهادهای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای نظیر پیمان شانگهای و اکو است.
عضویت جمهوری اسلامی در پیمان شانگهای مصداق بارزی از این سیاست بوده و دولت سیزدهم به‌عنوان یک روند، توسعه مناسبات در چارچوب سازمان‌های بین‌المللی را تعقیب می‌کند.
سوم؛ تأکید بر دیپلماسی اقتصادی از برنامه‌ها و اهداف سیاست خارجی دولت سید ابراهیم رئیسی است که استفاده از این ظرفیت با هدف بهبود معیشت مردم و مقابله و خنثی‌سازی تحریم‌های ظالمانه علیه ملت ایران در حال پیگیری است. هماهنگی دستگاه‌های اجرایی بویژه بخشهای اقتصادی دولت در راستای تسهیل و هم‌افزایی فعالیت‌های بین‌المللی و تجارت خارجی از الزامات پیشبرد دقیق این سیاست محوری است.
چهارم؛ تمرکز بر «چندجانبه‌گرایی اقتصادی» و تقویت «سیاست همسایگی» در دستور کار سیاست خارجی دولت سیزدهم است. تأکید بر سیاست همسایگی مبتنی بر تقویت دیپلماسی اقتصادی و افزایش تعاملات با همسایگان و استفاده از ظرفیت کشورهای همسایه در سایه تقویت مناسبات در یک سطح و تنش‌زدایی با آنها در سطح دیگر از برنامه‌های جدی سیاست خارجی دولت سیزدهم است. از سوی دیگر توجه به محور مقاومت و بهره‌برداری از ظرفیت‌ها و سرمایه‌های موجود در این کشورها به شکل دو و چندجانبه از ویژگی‌های سیاست خارجی دولت است.
پنجم؛ مشارکت فعال در سازمان‌های بین‌المللی، چندجانبه‌گرایی و مخالفت با یک‌جانبه‌گرایی بر پایه عدالت، همکاری، احترام متقابل و ضرورت ایفای نقش سازنده در مواجهه با چالش‌های بین‌المللی و منطقه‌ای مؤلفه دیگر گفتمان سیاست خارجی دولت سیزدهم است.
ششم؛ مقابله با تحریم‌های ظالمانه امریکا به شکل جدی در گفتمان سیاست خارجی دولت سیزدهم منعکس شده است. در این راستا مقاومت فعال به معنای اقدام قدرتمند و عزتمند در جهت حمایت از منافع ملت ایران در دستور کار است و توسل به مذاکره به‌عنوان یک ابزار سیاست خارجی در جهت استیفای منافع ملت تعقیب میشود و درعین‌حال قرار نیست معیشت مردم به مذاکرات و نتایج آن پیوند زده شود.
هفتم؛ انعکاس ایده «دولت مردمی قوی» در سیاست خارجی دولت به معنای لحاظ مؤلفه‌های مختلف قدرت ملی برگرفته از منافع ملت و ناشی از هویت، باورها، ارزش‌ها و عقلانیت انقلابی مردم ایران است. اعتماد به مردم، انعکاس خواسته‌های آنها و لحاظ منافع واقعی ملت در مسائل جاری و کلان سیاست خارجی از الزامات رویکرد جدید سیاست خارجی دولت است که طبعاً در راستای مقدورات و محذورات ملی و بین‌المللی به شکل شفاف قابل اعمال است.
جهت تحقق اهداف سیاست خارجی دولت سیزدهم تعامل و هم‌افزایی تمامی دستگاه‌های مربوط و استفاده از همه ظرفیتهای نهادهای دولتی و غیردولتی در پیشبرد سیاست خارجی امری حیاتی است.
در این راستا استفاده از ظرفیت میدان و دیپلماسی به شکل همزمان و مکمل، ترکیب معنویت، انقلابی‌گری و عقلانیت در سیاست خارجی، مرزبندی با دشمنان در عین پرهیز از ایجاد تنش غیرضروری، اتخاذ موضع شجاعانه و مدبرانه در دفاع از حقوق، مبانی، ارزش‌ها و آرمان‌های اسلامی، فعال‌سازی ظرفیتهای جهان اسلام و ایجاد هماهنگی و هم‌افزایی میان کشورهای اسلامی و درنهایت تقویت و احیای بازدارندگی کشور در ابعاد مختلف، از الزامات موفقیت سیاست خارجی کشور در دوره جدید و در ابتدای گام دولت انقلاب است.
- 11
- 140
- 7
01 خرداد 1401 | 5:5
علیرضا هاشمی
armoraveji
armoraveji
دو راهبرد در خصوص محور سوم؛ دیپلماسی اقتصادی
1- سفرا در حوزه اقتصاد و سرمایه گذاری از اطلاعات کافی برخوردار باشند. سفیری که نتواند حداقل هزینه های سفارتخانه خود را دربیاورد یا بایستی آموزش ببیند یا بایستی به کشور بازگردانده شود.
2- ایجاد ارتباط و هماهنگی تنگاتنگ فیمابین اتاق ها و کمیته های اقتصادی مشترک با سفارتخانه های مربوطه
3- طراحی و تدوین چشم اندازها، اهداف و راهبردهای اقتصادی مرتبط با کشورهای مختلف و ابلاغ آن به سفرا
4- دریافت گزارش عملکرد 3 ماهه از سفرا و منوط کردن ابقای ایشان به ارزیابی عملکرد آنها توسط یک تیم اقتصادی مجرب و مستقل از وزارت امور خارجه
برای تحقق حداکثری این محور، علاوه بر اقدامات دولت و وزارت امور خارجه، نقش سفارتخانه ها بسیار حیاتی ست. ضمن تدوین و ابلاغ یک برنامه مدون به سفرا، #ارزیابی_عملکرد دوره ای ایشان از اهمیت بسزایی برخوردارست. وزارت امور خارجه بایستی گزارش عملکرد فصلی (سه ماهه) در قالب اهداف از پیش تعیین شده به ویژه دیپلماسی اقتصادی از سفرا دریافت کند. با ارزیابی عملکرد سفرا به ویژه حول محور دیپلماسی اقتصادی، تعیین شود که کدام یک از سفارتخانه ها نیاز به تغییرات دارد.
خلاصه: سفیری که نمیتواند حداقل هزینه سفارتخانه را دربیاورد، یا بایستی
1- سفرا در حوزه اقتصاد و سرمایه گذاری از اطلاعات کافی برخوردار باشند. سفیری که نتواند حداقل هزینه های سفارتخانه خود را دربیاورد یا بایستی آموزش ببیند یا بایستی به کشور بازگردانده شود.
2- ایجاد ارتباط و هماهنگی تنگاتنگ فیمابین اتاق ها و کمیته های اقتصادی مشترک با سفارتخانه های مربوطه
3- طراحی و تدوین چشم اندازها، اهداف و راهبردهای اقتصادی مرتبط با کشورهای مختلف و ابلاغ آن به سفرا
4- دریافت گزارش عملکرد 3 ماهه از سفرا و منوط کردن ابقای ایشان به ارزیابی عملکرد آنها توسط یک تیم اقتصادی مجرب و مستقل از وزارت امور خارجه
برای تحقق حداکثری این محور، علاوه بر اقدامات دولت و وزارت امور خارجه، نقش سفارتخانه ها بسیار حیاتی ست. ضمن تدوین و ابلاغ یک برنامه مدون به سفرا، #ارزیابی_عملکرد دوره ای ایشان از اهمیت بسزایی برخوردارست. وزارت امور خارجه بایستی گزارش عملکرد فصلی (سه ماهه) در قالب اهداف از پیش تعیین شده به ویژه دیپلماسی اقتصادی از سفرا دریافت کند. با ارزیابی عملکرد سفرا به ویژه حول محور دیپلماسی اقتصادی، تعیین شود که کدام یک از سفارتخانه ها نیاز به تغییرات دارد.
خلاصه: سفیری که نمیتواند حداقل هزینه سفارتخانه را دربیاورد، یا بایستی
02 تیر 1401 | 11:15
جوادالیاسوند
22944
22944
اقتصاد اجتماعی مبتنی بر مشارکت کشورهای همسایه هدفمند تر و اجرایی تر صورت پذیرد.
مشارکت مردمی کشورهای همسایه در اقتصاد داخلی بحثی کاملا راهبردی در حوزه سرمایه گذاری در کشور خواهد بود چرا که دولت ها در بحث سرمایه گذاری گاها ملاحظاتی دارند که منجر به سرمایه گذاری نمیشود.اما در صورتی که شرایط مناسبی براي بخش خصوصی و مردمی دوستداران ایران درکشورهای همسایه ایجاد شود ما شاهد افزایش سرمایه گذاری و تولید خواهیم شد و اقتصاد اجتماعی مناسب با شرایط جمهوری اسلامی شکل خواهد گرفت.
مشارکت مردمی کشورهای همسایه در اقتصاد داخلی بحثی کاملا راهبردی در حوزه سرمایه گذاری در کشور خواهد بود چرا که دولت ها در بحث سرمایه گذاری گاها ملاحظاتی دارند که منجر به سرمایه گذاری نمیشود.اما در صورتی که شرایط مناسبی براي بخش خصوصی و مردمی دوستداران ایران درکشورهای همسایه ایجاد شود ما شاهد افزایش سرمایه گذاری و تولید خواهیم شد و اقتصاد اجتماعی مناسب با شرایط جمهوری اسلامی شکل خواهد گرفت.
04 تیر 1401 | 5:34
مرتضی فرش‌چی
farshchimorteza
farshchimorteza
در خصوص سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، اگر با رویکرد علمی بررسی و نظرات خبرگان را اخذ کنیم چه بسا راهکارهای ارائه شده بسیار کارگشا خواهند بود؛ ولی متاسفانه سلسله‌مراتب چینش سیاست خارجی فاقد نگاه تخصصی و علمی است و در انتخاب ارکان آن به این نکات توجه نمیشود، انتخاب فرزندان به جای پدران با شعار نیروهای انقلابی، فضا را برای نیروهای دلسوز که فاقد پدر انقلابی هستند بسیار طاقت‌فرسا کرده است.
06 تیر 1401 | 14:29
mohamadreza kabiriyeganeh
Reza323
Reza323
با سلام :
عذر میخام بابت حرفهایی که میزنم ... شما هرگاه بخواهید یک حیوان وحشی را رام کنید ، اول به حیوان گرسنگی می دهید . بعد غذا دراختیارش قرار می دهید . اگر بخواهیم بردنیا تسلط داشته باشیم اول منابع غذایی خوبی را باید در اختیار بگیریم . کشت های فرا سرزمینی ، و قراردادهایی در این رابطه ، ایجاد انبارهای غذایی در بطن وزیر زمین ، می تواند نگاه آخر الزمانی مارا تقویت نماید .
عذر میخام بابت حرفهایی که میزنم ... شما هرگاه بخواهید یک حیوان وحشی را رام کنید ، اول به حیوان گرسنگی می دهید . بعد غذا دراختیارش قرار می دهید . اگر بخواهیم بردنیا تسلط داشته باشیم اول منابع غذایی خوبی را باید در اختیار بگیریم . کشت های فرا سرزمینی ، و قراردادهایی در این رابطه ، ایجاد انبارهای غذایی در بطن وزیر زمین ، می تواند نگاه آخر الزمانی مارا تقویت نماید .
18 تیر 1401 | 1:52
سید دانیال موالی
danialmavali68
danialmavali68
باسلام
سیاست داخلی ایران از نخبگان و دانش پژوهان ومخترعین خود بی نهایت چشم پوشی و بی اعتنایی کرده وانتظار می رود در دولت سیزدهم اهمیت ویژه ای به این موضوع بشود ک تاثیر مثبتی در کشور خواهد داشت
سیاست داخلی ایران از نخبگان و دانش پژوهان ومخترعین خود بی نهایت چشم پوشی و بی اعتنایی کرده وانتظار می رود در دولت سیزدهم اهمیت ویژه ای به این موضوع بشود ک تاثیر مثبتی در کشور خواهد داشت
31 تیر 1401 | 20:22
حسن زینی زاده
arman598
arman598
با سلام ،
سیاست خارجی کشور ها حوزه مستقل از سایر حوزه های سیاست نیست .بعبارت دیگر ورود به حوزه سیاست بین الملل نیازمند همه مؤلفه های اصلی سیاست است ، با این تفاوت که پیچیدگیهای آن بسیار بیشتر است.بنابراین برای داشتن سیاست خارجی موفق مهمترین فاکتورِ لازم داشتن سیاست داخلی درست با ظرفیت همگرایی بالاست که عنصر اصلی مقوم سیاست خارجی است. با بررسی نمونه های موفق از سیاست خارجی میتوان دریافت ، بازیگران قدرتمند نظام بین الملل کشور هایی هستند که از ثبات سیاسی بالا ، امنیت اقتصادی و اجتماعی مناسب ، شکافهای سیاسی ، اقتصادی و اجتماعی حداقلی ، ظرفیتهای فرهنگی مناسب ، نخبگان مسئول و مسئولانی با تعهدِ پاسخگویی بالا برخوردار باشند . همانگونه که علمای علم مدیریت ، مهمترین سرمایه هر تشکیلاتی را نیروی انسانی آن میدانند ، نظامهای سیاسی باید به ملت خود بعنوان نیروی های پیشران نظر داشته باشند و از رهگذر تجهیز آنها متناسب با نیاز های خود و نظام سیاسی به تدوین راهبرد های خود بپردازند.اولویت بعدی که البته بشدت متأثر از مورد قبلی است طراحی یک نظام تعاملاتی سازنده با کشور های همسایه و استفاده حداکثری از ظرفیتهای ممکن آنهاست . برنامه ای که با توجه به جوهره رقابتی و اقتدار گریز سیاست بین الملل عاری از مداخله و مزاحمت دیگران و بدخواهان نخواهد بود . این دشواری زمانی بیشتر میشود که عدم تجانس های آشکاری از جهات منافع ، نژادی ، زبانی و مذهبی بین همسایگان وجود داشته باشد . بی تردید جذب ایرانیان مقیم خارج و شکل دادن به مهاجرت معکوس با مناسب سازی سیاستها میتواند مقدمه جذب نخبگان کشور های همسایه و امکانات سرمایه گذاری آنها هم باشد . در صورتیکه این گامها با موفقیت اعمال شود ، در حقیقت قسمت مهمی از زیر ساختهای لازم برای ایفای نقش مناسب در حوزه نظام بین الملل فراهم آمده است و میتوان به اتکای انواع مؤلفه های سخت و نرم قدرت در منطقه و سیاست بین الملل با حضور مؤثر و فعال در سازمانها و نهاد های منطقه ای و جهانی نقش تصمیم ساز بر عهده گرفت .
سیاست خارجی کشور ها حوزه مستقل از سایر حوزه های سیاست نیست .بعبارت دیگر ورود به حوزه سیاست بین الملل نیازمند همه مؤلفه های اصلی سیاست است ، با این تفاوت که پیچیدگیهای آن بسیار بیشتر است.بنابراین برای داشتن سیاست خارجی موفق مهمترین فاکتورِ لازم داشتن سیاست داخلی درست با ظرفیت همگرایی بالاست که عنصر اصلی مقوم سیاست خارجی است. با بررسی نمونه های موفق از سیاست خارجی میتوان دریافت ، بازیگران قدرتمند نظام بین الملل کشور هایی هستند که از ثبات سیاسی بالا ، امنیت اقتصادی و اجتماعی مناسب ، شکافهای سیاسی ، اقتصادی و اجتماعی حداقلی ، ظرفیتهای فرهنگی مناسب ، نخبگان مسئول و مسئولانی با تعهدِ پاسخگویی بالا برخوردار باشند . همانگونه که علمای علم مدیریت ، مهمترین سرمایه هر تشکیلاتی را نیروی انسانی آن میدانند ، نظامهای سیاسی باید به ملت خود بعنوان نیروی های پیشران نظر داشته باشند و از رهگذر تجهیز آنها متناسب با نیاز های خود و نظام سیاسی به تدوین راهبرد های خود بپردازند.اولویت بعدی که البته بشدت متأثر از مورد قبلی است طراحی یک نظام تعاملاتی سازنده با کشور های همسایه و استفاده حداکثری از ظرفیتهای ممکن آنهاست . برنامه ای که با توجه به جوهره رقابتی و اقتدار گریز سیاست بین الملل عاری از مداخله و مزاحمت دیگران و بدخواهان نخواهد بود . این دشواری زمانی بیشتر میشود که عدم تجانس های آشکاری از جهات منافع ، نژادی ، زبانی و مذهبی بین همسایگان وجود داشته باشد . بی تردید جذب ایرانیان مقیم خارج و شکل دادن به مهاجرت معکوس با مناسب سازی سیاستها میتواند مقدمه جذب نخبگان کشور های همسایه و امکانات سرمایه گذاری آنها هم باشد . در صورتیکه این گامها با موفقیت اعمال شود ، در حقیقت قسمت مهمی از زیر ساختهای لازم برای ایفای نقش مناسب در حوزه نظام بین الملل فراهم آمده است و میتوان به اتکای انواع مؤلفه های سخت و نرم قدرت در منطقه و سیاست بین الملل با حضور مؤثر و فعال در سازمانها و نهاد های منطقه ای و جهانی نقش تصمیم ساز بر عهده گرفت .
16 مهر 1401 | 7:33
حسن بلندیان بافقی
bolandian
bolandian
بهره گیری از ظرفیت های ایرانیان خارج از کشور را نیز به راهبردهایتان اضافه بفرمایید.
04 آبان 1401 | 22:38
حسن زینی زاده
arman598
arman598
اشاره و تأکید دقیق و مهمی است . اصولاً حرف از اعتماد در دنیای سیاست در هر سطحی ناپذیرفتنی است و از طرف دیگر به نظر بسیاری از صاحب نظران توسعه ، الگو های وارداتی جز در موارد محدود و آنهم به شکل محدود جوابگو نبوده است و چاره کاره شناخت درستِ ظرفیتهای درونی ، تعامل هوشمندانه با جهان و اتخاذ تصمیماتِ واقع بینانه در عرصه های مختلف است .
