سه نکته درباره امنیت غذایی

این روزها «امنیت غذایی» کلیدواژه پرتکراری در فضای مجازی و شبکه های اجتماعی است. رسانه های نوشتاری و تصویری نیز روزانه چندین خبر، تحلیل و گزارش در خصوص امنیت غذایی منتشر می کنند.
29 خرداد 1401 | 6:37
سرآمدان
شاخص قیمت مواد غذایی این سازمان که از آوریل 1990 منتشر می ­شود رکوردی تاریخی را در این زمینه ثبت کرده است. در دو سال اخیر که جهان درگیر همه­ گیری کرونا ویروس بوده، قیمت­ های جهانی مواد غذایی روندی افزایشی داشته­ اند، روندی که با درگیری نظامی‌‌اوکراین و روسیه به اوج خود رسیده است. به طور حتم قیمت ­ها در بازار داخلی کشور نیز از قیمت­ های جهانی تاثیر می­ پذیرند. به خصوص با توجه به این نکته که در برخی کالاهای اساسی، بخش قابل توجهی از موجودی مواد غذایی کشور از طریق واردات تامین می­ شود.

از سوی دیگر در روزهای اخیر دولت با عمل به تکلیف قانونی خود فرآیند حذف ارز ترجیحی را آغاز کرده و اقدام به پرداخت یارانه نقدی به دهک­ های مختلف مردم بر اساس سازوکار از پیش تعیین شده کرده است. این اصلاح اقتصادی نیز در روزهای آغازین اجرا منجر به ایجاد تغییر قیمت در بازار شده است که انتظار می­رود در ماه ­های آتی و با اصلاح رویه­ های جاری این شوک قیمتی به مرور کاهش یابد.
وضعیت قیمت جهانی مواد غذایی و اصلاحات اقتصادی در دست انجام در کشور، دو عاملی هستند که شرایط امروز را از مدت‌ها قبل قابل پیش ­بینی می‌نمود با این همه توجه به سه نکته در این خصوص ضروری است:
نخست آن که در روزهای آغازین همه­ گیری کرونا ویروس و با اعمال قرنطینه­ های سراسری در بیشتر نقاط جهان، قفسه ­های مواد غذایی حتی در کشورهای با درآمد بالا خالی شد. تصاویری بسیاری از این قفسه ­ها ثبت شده است، تصاویری که مرورشان امروز خالی از لطف نیست، چرا که واقعیت این است که با وجود شدیدترین تحریم­ های اقتصادی و اتفاقاتی که در بالا ذکر شد، کمبود مواد غذایی در کشور وجود ندارد. مقامات دولتی به دفعات از ذخایر مناسب راهبردی کشور اطمینان داده ­اند. برای نمونه معاون برنامه­ ریزی وزیر جهاد کشاورزی اعلام کرده طرح اصلاح یارانه­ ها با ذخیره 70 درصدی در کالاهای اساسی آغاز شده است.
دوم اینکه بخشی از شرایط به‌وجود آمده ناشی از هیجانات روانی بازار است که با مدیریت دولت و همراهی مردم فروکش خواهد کرد.
سومین نکته اما هشداری است آینده پژوهانه. بررسی پیشران­ های تاثیرگذار بر آینده امنیت غذایی نشان می ­دهد روند افزایش قیمت مواد غذایی در سطح جهان در ماه­ های پیش روی ادامه خواهد داشت. در شرایطی که این روزها جنگ اوکراین و روسیه عرضه برخی محصولات غذایی و نهاده­ های تولید را به بازار جهانی مختل کرده است، در ماه­ های پیش روی با توجه به قیمت‌های بالای انرژی، حمل و نقل و همچنین محدود شدن صادرات از سوی تولیدکنندگان عمده و بروز خشکسالی در برخی کشورهای تولیدکننده انتظار می­رود میزان عرضه جهانی غذا با کاهش مواجه شود. لذا باید از امروز برای چنین فردایی آماده بود.
نکته آخر اما توجه به اینکه امنیت غذایی رکنی است از ارکان امنیت ملی و تحقق پایدار آن، نیازمند نگاهی است آینده­ نگرانه به حوزه کشاورزی و غذا. در شرایطی که مسئولین اجرایی کشور برای تامین نیازهای امروز مردم تلاش می­کنند، نگاه به آینده نباید فراموش شود. روندها و چالش­ هایی پیش روی امنیت غذایی کشور است که در جهان پرشتاب امروز مدام در حال تغییرند. سیاستگذاری کلان کشور در این حوزه باید رصد سیگنال های تغییر را به طور مدام در دستور کار خود داشته باشد.

سرآمدان
04 تیر 1401 | 21:19 سیداحمد حسینی‌سیر
Ahoseini
با نظر به نکته آخر این نوشتار مبنی بر توجه به امنیت غذایی و تامین نیازهای کالاهای اساسی کشور در حوزه کشاورزی، نباید از کشت سرزمینی عبور کرد. کشت سرزمینی می تواند راه حل جایگزین باشد در مقابل خشکسالی و کم بهره وری زراعت در کشور. از پتانسیل کشورهای آمریکای لاتین مانند برزیل و یا در نزدیکی خودمان، کشور روسیه و همسایگان شمال شرقی غافل بود. با توجه به چرخش سیاسی در آمریکای لاتین از محوریت امریکا به سوی مقابله با رویه های آمریکایی و صهیونیستی و تمایل به شرق و ایران و پتانسیل سرزمینی و آب و هوایی کشورهای آمریکای جنوبی از جمله کشور پهناور برزیل که درآن کشت آبی بدلیل فراوانی باران بی معنی است باید با بسط و تقویت روابط سیاسی، فرهنگی و اقتصادی از این مزیت بالقوه به نفع منافع طرفین و کشور بهره جست.
سرآمدان
18 تیر 1401 | 17:10 حسن بلندیان بافقی
bolandian
سلام. ضمن تایید محتوای فوق یکی از مواردی که میتواند در تامین امنیت غذایی نقش مهمی ایفا کند ، توسعه سبد غذایی جامعه است. زمانی را بخاطر بیاورید که از کندم و آرد گندم صرفا برای نان استفاده میشد اما امروز گندم در سبد غذایی مردم بخش عظیمی از محصولات را پشتیبانی میکند( نان، بیسکویت، ماکارونی، پیتزا، ساندویچ و ...) بنابراین به منظور تقویت امنیت سفره های مردم یکی از مواردی که میتواند دنبال شود توسعه سبد غذایی با بهره گیری از فناوری های جدید و تجارب سایر ملل جهان است.
سرآمدان
25 مرداد 1401 | 19:27 دکتر سید شهرام میرزمانی
Mirzamani
در این برهه زمانی، برای تحقق امنیت غذایی لازم است تولید کننده به بهبود عملکرد تولید و کاهش ایجاد ضایعات غذایی ( بیش از ۳۵ درصد) و مصرف کننده به جلوگیری از اسراف یا مصرف بیش از حد غذا و جلوگیری از دور ریز غذا ( در کل، بیش از ۳۰ درصد) توجه نمایید
ارسال نظر